Contact  |

Sociale diensten jeugdrechtbank

De sociale diensten voor gerechtelijke jeugdhulpverlening (SDJ) begeleiden zowel minderjarigen in verontrustende situaties (VOS) als jongeren die een als misdrijf omschreven feit (MOF) hebben gepleegd.

De jeugdrechter geeft de sociale dienst de opdracht om een maatschappelijk onderzoek uit te voeren. Daarin zal de consulent gesprekken voeren met de betrokken partijen om o.a. zicht te krijgen op:

  • de leefsituatie;
  • de aanwezige zorgen en krachten in het cliëntsysteem;
  • de ontplooiingskansen en de veiligheid van de minderjarige.

Dat leidt tot een schriftelijk verslag aan de jeugdrechter, bestaande uit een gemotiveerde inschatting van de nood aan een gerechtelijke maatregel en zo nodig een indicatiestelling. De consulent formuleert een verzoek aan de jeugdrechter waarbij de jeugdrechter de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid heeft.

Op het einde van het caseonderzoek beslist de jeugdrechter over de nood aan een gerechtelijke maatregel. De sociale dienst zal (al dan niet professionele) hulpverlening organiseren (bv. aanmelden bij de intersectorale toegangspoort) op vraag van de jeugdrechter en waakt over de uitvoering van de gerechtelijke maatregel.

Vanuit hun specifieke maatschappelijk mandaat gaan consulenten SDJ tot het uiterste om samen met jongeren, ouders en hun netwerk, en al dan niet professionele hulp, mee hoop te creëren voor de toekomst opdat kinderen en jongeren veilig zouden kunnen opgroeien. Om een verschil te maken in situaties van verontrusting zet men in op relaties aangaan, niet alleen met de cliënt en zijn of haar netwerk, maar ook met hulpverlenende partners. Bijkomend vraagt de positie van de consulent de veiligheid centraal te zetten. Signs of Safety is een oplossings- en krachtgerichte benadering die tegelijkertijd  verbinding toe laat, vanuit de krachten van het netwerk te werken én steeds de focus op de veiligheid van het kind te houden.  Daarom werd in 2015 de keuze gemaakt door de afdeling OSD  hier verder op in te zetten en een implementatietraject Signs of Safety op te zetten.

In 2015 stromen 4.292 minderjarigen in bij de sociale diensten. Meer dan de helft van deze minderjarigen bevindt zich in een verontrustende situatie en wordt aangemeld via de gemandateerde voorzieningen (VOS via GV) (n= 2.372)

Tabel: Aantal vorderingen per vorderingsgrond en per regio

  Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant-Brussel West-Vlaanderen Totaal %
MOF 446 284 247 203 212 1.392 32,4
VOS via GV 788 314 510 422 338 2.372 55,3
VOS hoogdringend 283 31 72 85 57 528 12,3
Totaal 1.517 629 829 710 607 4.292 100,0
% 35,3 14,7 19,3 16,5 14,1 100,0  

Ongeveer 60% van de minderjarigen is ouder dan 12 jaar.

Tabel: Aantal vorderingen per leeftijdscategorie en per regio

  Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant-Brussel West-Vlaanderen Totaal %
0-5 jarigen 362 105 175 160 148 950 22,1
6-11 jarigen 284 93 136 143 78 734 17,1
12-17 jarigen 852 429 510 399 369 2.559 59,6
18-21 jarigen 18 2 8 4 12 44 1,0
onbekend 1 0 0 4 0 5 0,1
            4.292 100,0

Meer dan de helft van de minderjarigen bevindt zich bij de instroom in een verontrustende situatie, aangemeld via een gemandateerde voorziening (VOS via GV). Deze groep bevat het hoogste aantal minderjarigen met een maatregel (n= 13.811).

Tabel: Aantal jongeren met een maatregel in 2015, per vorderingsgrond per regio

  Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant - Brussel West-Vlaanderen Totaal %
MOF 875 404 408 355 284 2.326 13,8
VOS via GV 4.698 1.994 3.031 1.854 2.234 13.811 81,9
VOS hoogdringend 342 48 132 102 98 722 4,3
Totaal 5.915 2.446 3.571 2.311 2.616 16.859 100,0
% 35,1 14,5 21,2 13,7 15,5 100,0  

Tabel: Aantal maatregelen (die lopen in 2015), per vorderingsgrond en per regio

  Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant-Brussel West-Vlaanderen Totaal %
MOF 2.958 1.207 1.364 976 1.043 7.548 17,3
VOS via GV 11.721 4.994 7.627 4.447 5.527 34.316 78,5
VOS hoogdringend 886 102 390 240 240 1.858 4,2
Totaal 15.565 6.303 9.381 5.663 6.810 43.722 100,0
% 35,6 14,4 21,5 13,0 15,6 100,0  

Het aantal maatregelen per vorderingsgrond en per regio toont aan dat het hoogste aantal maatregelen zich situeert bij de groep ‘VOS via GV’ (n= 34.316).

Wenst u graag het volledige hoofdstuk te downloaden?

Download dit hoofdstuk