Contact |
Crisisjeugdhulp
Crisisvragen
Voor crisisjeugdhulp worden 2 soorten crisisvragen geregistreerd, die niet bij elkaar opgeteld kunnen worden:
- crisisvragen waar consult afdoende is om de aanmelder en minderjarige verder te helpen. Deze vragen kunnen anoniem worden gesteld en zijn dus per gestelde vraag geteld.
- crisisvragen geteld per unieke minderjarige. Dit kan omdat voor iedere crisisvraag waar crisishulp geïndiceerd is, een identificatie aanwezig is. Een uniek kind of jongere kan meerdere keren worden aangemeld bij het crisismeldpunt. Dit wordt verder in het hoofdstuk als dispatch benoemd.
Wie zijn ze?
Het totaal van beide soorten crisisvragen neemt in 2018 toe met ongeveer 12%. Deze stijging is deels te verklaren door een betere registratie van de ontvangen vragen.
Referentietabel 74: crisisvragen
(teleenheid: aanmeldingen en kinderen of jongeren) (Bron: INSISTO)
De stijging heeft ook te maken met het feit dat de verwijzingen door het crisismeldpunt naar de netwerkencrisis van de geestelijke gezondheidszorg sinds midden 2018 uniform worden geregistreerd. Deze nemen een aanzienlijk deel in van de aanvragen bij de crisismeldpunten in Vlaanderen (36%). Tussen de regio’s zijn er wel verschillen, omdat de samenwerking regionaal anders georganiseerd is.
Voor consultvragen kan enkel voor de kinderen en jongeren voor wie het crisismeldpunt crisishulp noodzakelijk acht, gerapporteerd worden over de leeftijd van de minderjarige.
Referentietabel 75: crisisvragen per leeftijd
(teleenheid: aanmeldingen) (Bron: INSISTO)
Hoewel elke leeftijdscategorie in absolute aantallen stijgt, is er een stabilisatie van de procentuele verdelingen in vergelijking met 2017.
Het cliëntsysteem zelf meldt in 2018 nog vaker aan bij de crisismeldpunten, voor consultvragen wordt dit de belangrijkste aanmelder. De vragen gebeuren vaak na kantooruren en krijgen regelmatig een indicatie voor crisisjeugdhulp (dispatch).
Voor de verwijzing naar crisisjeugdhulp achter het meldpunt blijven SDJ en CLB de twee grootste aanmelders. Daarnaast blijven de vragen van de voorzieningen BJB en de medische of GGZ-actoren stijgen.
Referentietabel 76: crisisvragen per crisismeldpunt en aanmelder
(teleenheid: aanmeldingen en kinderen of jongeren) (Bron: INSISTO)
Wat krijgen ze?
De belangrijkste verandering in 2018 is dat crisispleegzorg nu in alle regio’s operationeel is via het crisismeldpunt.
Referentietabel 78: inzet crisishulp naar sector en crisismeldpunt
(teleenheid: kinderen en jongeren) (Bron: INSISTO)
Daarnaast heeft Limburg ervoor gekozen om de opstart van de mobiele teams crisis van LIGANT (netwerk geestelijke gezondheid) via het meldpunt in INSISTO te registreren, wat ook zorgt voor een significante stijging.
Voor crisishulp aan huis, interventie en crisisverblijf zijn er kleine schommelingen in vergelijking met 2017.
Het crisismeldpunt kan een versnelde indicatiestelling crisisjeugdhulp (VIST CJ) indienen bij de intersectorale toegangspoort, voor minderjarigen die een dispatch naar verblijf krijgen voor 7+7 dagen en bij wie een terugkeer naar huis volstrekt onmogelijk is.
Referentietabel 79: VIST-CJ
(teleenheid: unieke kinderen en jongeren) (Bron: INSISTO)
De afname in 2018 kan verklaard worden doordat er in Oost-Vlaanderen en Limburg een stevige afname is van ingediende VIST crisis. Daar is een traject gelopen om zo spaarzaam mogelijk om te gaan met VIST crisis.
Een kleine 30% van de minderjarigen wordt opnieuw aangemeld in hetzelfde jaar. Meestal gaat dit over 1 tot 3 heraanmeldingen. Dit heeft meerdere redenen:
- een registratie-effect, door ‘administratieve herindicaties’, om een rechtzetting te doen in INSISTO van een opstart/einde begeleiding;
- een heel aantal jongeren komt weer in de crisisjeugdhulp terecht omdat er zich opnieuw een crisis voordoet.
- doordat minderjarigen nog aan het wachten zijn op RTJ of NRTJ vervolghulp, en er zich in die wachtperiode opnieuw een crisis voordoet;
- doordat, eens de crisis gaat liggen, de gemaakte afspraken niet steeds worden opgevolgd en er zich op termijn een nieuwe crisis voordoet.
Referentietabel 77 (2): aantal crisistrajecten per unieke minderjarige
(teleenheid: unieke minderjarigen) (Bron: INSISTO)
Dit aandeel neemt nog toe als de aanmeldingen uit 2017 mee in rekening worden gebracht. Bijna 40% van de aanmeldingen in 2018 gebeuren voor een minderjarige die de afgelopen 2 jaar reeds is aangemeld.
Onvervulde zorgbehoeften
Een dossier waarvoor crisisjeugdhulp geïndiceerd wordt, leidt niet steeds tot een opstart van die hulp. De redenen hiervoor zijn in hoofdzaak dat de hulpvraag wordt ingetrokken of dat de hulp niet beschikbaar is (capaciteit). Het feit dat de benodigde crisishulp geen deel uitmaakt van het netwerk komt, net als in 2017, nog maar zelden voor.
De hulpvraag kan worden afgebroken omdat de minderjarige verdwenen is, er toch een andere oplossing is gevonden of dat de jongere niet langer akkoord is met de voorgestelde hulp. In grote lijnen loopt dit gelijk met 2017.
Referentietabel 77: hulpaanbod volzet in het crisisnetwerk
(teleenheid: aanmeldingen) (Bron: INSISTO)
Wat betreft de capaciteit van crisisaanbod neemt de registratie van aanbod volzet overal toe. In 2017 leek er sprake van een onderschatting en dit wordt bevestigd door de cijfers van 2018.
Aanbod volzet neemt het meeste toe voor crisispleegzorg. Aangezien dit aanbod in 2018 in alle regio’s opstart, is het logisch dat de nood nu pas in beeld komt. Daarnaast verdubbelt aanbod volzet registratie voor crisisbegeleiding en crisisinterventie. De stijging voor crisisverblijf is beperkter.